EMU en Bankenunie: inzetten op risicoreductie

Met dank overgenomen van A. (Aukje) de Vries i, gepubliceerd op maandag 10 december 2018, column.

Ter voorbereiding op de belangrijke Eurogroep vergadering op 3 december 2018 over de verdieping van de Europese Monetaire Unie (EMU) vond er een Algemeen Overleg plaats. Tweede Kamerlid Aukje de Vries heeft aangegeven dat de VVD het belangrijk vindt dat ingezet wordt op risicoreductie, zowel waar het gaat om de euro als om de bankenunie. De VVD wil dat de belastingbetaler minder risico loopt om op te draaien voor falende banken en landen. Ook de digitale belasting in de EU stond op de agenda. De VVD wil een oplossing voor het probleem van digitale diensten in internationaal en dus OESO-verband. De VVD is geen voorstander van een tijdelijke digitaks in Europa.

Zie hier het volledige debat

De bijdrage van Aukje de Vries:

Dank u wel, voorzitter. Ik wilde allereerst toch even kort beginnen met Italië, want dat staat ook op de agenda. De Europese Commissie maakt wat de VVD betreft een goede stap door de tekortprocedure te willen openen. We gaan er ook van uit dat de minister de Europese Commissie steunt in deze aanpak. Er zijn wel weer wat berichten dat de Italianen overstag zouden gaan en dat Rome aan Brussel tegemoet lijkt te komen. Dat klinkt natuurlijk mooi, maar het is wat ons betreft wel eerst zien en dan geloven. Het moet geen schijnbeweging zijn. Wij gaan er dan ook van uit dat, ondanks die wellichte beweging, er wel alvast voorgestudeerd wordt en de procedure gewoon gestart gaat worden.

Dan de overige onderwerpen. We zijn wel benieuwd wat de laatste ontwikkelingen zijn, want we zien vaak dat er toch verder onderhandeld wordt na de totstandkoming van de geannoteerde agenda. We zijn ook benieuwd naar de verwachting van de minister over de besluitvorming op de verschillende punten.

Ik wil beginnen met de digitaks. De VVD wil het liefst een oplossing voor het probleem binnen een OESO-verband. Wij hebben nog steeds geen duidelijk zicht. De staatssecretaris heeft aangegeven dat er wel een impactassessment is, maar ik moet heel eerlijk zeggen dat daaruit niet duidelijk blijkt wat de gevolgen zijn, ook voor de Nederlandse bedrijven. Wij vragen of er een stevige horizonbepaling komt, bijvoorbeeld op 2025. Ook vragen wij of er een realistisch ingangstermijn komt, allicht op 2022. Of zijn die van tafel? En wat is het krachtenveld op dit moment?

Dan een vraag over dubbele belastingen. Daarbij gaat het vooral om bedrijven die meerdere activiteiten hebben, zoals financiële diensten. Worden die nu ook uitgesloten als ze ook digitale diensten hebben? En hoe wordt het geregeld voor sectoren als de auto-industrie?

Dan kom ik bij het ESM en de EMU. De inzet en het regeerakkoord zijn helder. Ook hier vraag ik: wat is het krachtenveld op dit moment? En welke stappen zijn er dit jaar nu al heel concreet gezet voor die risicoreductie? Dat is een belangrijk punt voor de VVD. Welke instrumenten, zoals TILEC, MREL en de niet-presterende leningen, zitten er nu in dat pakket en zijn die voldoende? En hoe is het toezicht daarop geregeld? Heeft de toezichthouder ook voldoende instrumenten om in te grijpen? Hoe wordt er omgegaan met banken die nu nog niet aan de eisen voldoen voor de niet-presterende leningen?

Dan het eurozonebudget. Het regeerakkoord is ook op dat punt helder. Er is geen behoefte aan een eurozonebudget gericht op schokabsorptie. Ik wil graag van de minister weten wat nu daadwerkelijk de verschillen zijn tussen dit en het plan van Macron dat oorspronkelijk was ingediend. De minister heeft al een paar keer aangegeven dat hij niet weet voor welk probleem dit nu een oplossing is. Ik ben benieuwd of hij dat inmiddels wel weet. We zijn ook benieuwd hoe dit gezien moet worden tot de cohesiefondsen die nu al bestaan binnen het Meerjarig Financieel Kader. Wat is nu daadwerkelijk het verschil?

Dan kom ik bij het EDIS, oftewel het Europees depositoverzekeringsstelsel. Wij gaan ervan uit dat daar geen besluit over wordt genomen, als ik de geannoteerde agenda zo lees. Kan de minister dat bevestigen? Wij willen eerst inzetten op risicoreductie en dan pas op risicodeling. Als ik de stukken lees lijkt het erop dat er heel hard gewerkt wordt aan de verschillende opties voor het EDIS, zodat daar stappen gezet kunnen worden, maar we lezen eigenlijk heel weinig over de vervolgstappen voor de nulweging van staatsobligaties. We vinden dat heel belangrijk, vanwege de risicoreductie, en voor de geloofwaardigheid van stresstesten. Over stresstesten van banken zijn toch wel enige twijfels.

Tot slot, het Stabiliteits- en Groeipact. Wat gaan we daar nu mee doen? We hebben in het regeerakkoord afgesproken dat er vereenvoudiging moet plaatsvinden en dat de handhaving versterkt moet worden. Welke stappen gaan daartoe gezet worden?