Immateriële schade in Groningen ruimhartig vergoeden

Met dank overgenomen van A. (Aukje) de Vries i, gepubliceerd op zaterdag 21 maart 2020, column.

De aardbevingenen en de mijnbouwschade hebben grote impact op het leven van de Groningers. Er is niet alleen materiële schade, maar ook immateriële schade. De VVD vindt dat ook immateriële schade ruimhartig moet worden vergoed. De VVD vindt het belangrijk dat er ook maatwerk geleverd kan worden, maar vooral dat de mensen om wie het gaat worden gehoord, vertrouwd en geloofd en dat het niet weer een stroperige bureaucratische rompslomp wordt. Onder andere over de immateriële schade, versterkingsopgave, recente aardbevingen en gas- en zoutwinning Groningen zijn door VVD Tweede Kamerlid Aukje de Vries vragen gesteld in een Schriftelijk Overleg.

Inbreng schriftelijk overleg van het lid Aukje de Vries (VVD) ten aanzien van het onderwerp “Mijnbouw Groningen”

De leden van de VVD-fractie hebben kennis genomen van de stukken die zijn geagendeerd. De leden van de VVD hebben daarover nog een aantal vragen en/of opmerkingen.

Immateriële schade

De leden van de VVD-fractie vinden het belangrijk dat naast de materiele schade, ook de immateriële schade ruimhartig wordt vergoed. De mijnbouwschade heeft grote impact op het leven van de Groningers. De lijn die de kwartiermaker Instituut Mijnbouw Groningen (IMG) schetst voor de opzet kan de VVD steunen. Het is belangrijk dat er maatwerk wordt geleverd, dat de mensen om wie het gaat worden gehoord, vertrouwd en geloofd en dat het niet weer een stroperige bureaucratische rompslomp wordt. Hoe gaat de procedure vormgegeven worden om dit laatste te voorkomen?

De leden van de VVD-fractie zijn, net als de kwartiermaker IMG, van mening dat er ook immateriële schade kan zijn als je niet hebt hoeven verhuizen, bijvoorbeeld als er langdurig onzekerheid is geweest over de versterking, of als je geen meervoudige schade hebt. Immateriële schade heeft ook niet alleen betrekking op het verleden. Het is goed dat de kwartiermaker IMG dat ook aangeeft. Mogen de leden van de VVD-fractie er vanuit gaan dat er geen problemen zijn met de financiering en/of vergoeding, als de kwartiermaker IMG het als ook op deze manier wordt vorm gegeven?

De leden van de VVD-fractie vinden het belangrijk dat er overleg is met de regio en de maatschappelijke organisaties in de regio voor het vaststellen van de definitieve werkwijze door de kwartiermaker IMG. Wie worden daar allemaal bij betrokken? En kan dit ook sneller dan voor de zomer?

Verder willen de leden van de VVD-fractie weten of Groningers alsnog in bezwaar en beroep kunnen tegen het voorstel voor immateriële schade en of ook een eventuele gang naar de rechter daarna nog open staat als men (onverhoopt) niet tevreden is. Dat laatste moet natuurlijk wel zoveel mogelijk worden voorkomen.

De leden van de VVD-fractie hebben vernomen dat de NAM op 9 maart jl. heeft aangekondigd om in cassatie te gaan tegen de uitspraak van het Hof Arnhem - Leeuwarden d.d. 17 december 2019 over gederfd woongenot en smartengeld door aardbevingen in Groningen. Wat is daarvoor de reden c.q. de aanleiding? Verwacht de minister meer van dit soort zaken? Wat betekent dit voor de Groningers?

Versterkingsopgave

Tijdens het bezoek van de minister-president aan Groningen op 11 maart jl. heeft hij aangegeven dat de versterking van de woningen met aardbevingsschade “tergend langzaam” gaat. Hoe kan dit versneld worden? Wat zijn daarbij de knelpunten op dit moment nog? En in hoeverre kunnen de mensen in Groningen voor het einde van het jaar duidelijkheid krijgen over de versterking, zodat er zekerheid is wat er staat te gebeuren?

De leden van de VVD-fractie lezen dat het overgrote deel van de oude schadegevallen van vóór 31 maart 2017 is afgerond. De verwachting is dat het merendeel van de resterende zaken voor 1 mei 2020 zal zijn afgerond. Voor een drietal zaken waarbij sprake is van schade aan een mestkelder is deze datum niet haalbaar. Wanneer kunnen deze drie laatste zaken afgerond worden? In hoeverre zijn dit de enige zaken die na 1 mei 2020 moeten worden afgerond?

De leden van de VVD-fractie lezen dat de TCMG deze zaken zal gaan afhandelen en zal overnemen van de Arbiter. Daarvoor moeten de gedupeerden eerst hun zaak bij de Arbiter intrekken en de schade aan de mestkelders bij de TCMG melden. Waarom is gekozen voor deze voor gedupeerden omslachtige werkwijze? Moeten de gedupeerden dan nu weer alle stukken opnieuw gaan indienen? Waarom worden de zaken niet direct van de Arbiter overgedragen aan TCMG? Deze schademeldingen zullen door de TCMG met voorrang worden opgepakt. Wat betekent dat precies? Bent u met de VVD van mening dat de overdracht niet mag leiden tot vertraging van de versterkingsopgave?

Ook na de laatste uitspraken van de Arbiter en nadat de Arbiter is opgeheven is het voor gedupeerden nog steeds mogelijk om zich te melden indien zij zorgen hebben over de procedure bij de Arbiter. Kan de minister dit nader toelichten?

De leden van de VVD-fractie willen met betrekking tot de “oude schade regeling” weten wat er gebeurt indien iemand, nu de regeling is gesloten op 1 maart 2020, zich alsnog meldt met een terechte claim? Komt deze claim dan in procedure bij de TCMG c.q. IMG?

Alle inzet is er nu op gericht om alle oude schademeldingen en deze regeling snel en goed af te ronden. Wanneer kunnen alle meldingen afgehandeld zijn?

De leden van de VVD-fractie lezen dat de taxaties in het kader van de versterking in verband met de Corona-crisis zijn stopgezet. Waarom is daarvoor gekozen? Hoe past dit in de RIVM-adviezen? Zijn andere taxaties in de rest van het land ook gestopt? Waarom is gekozen voor een generieke stop en niet bijvoorbeeld voor maatwerk? Voor hoe lang is de stop afgekondigd? Welk overleg heeft daarover vooraf plaats gevonden met de regio en belanghebbenden? Hoe zijn de betrokkenen geïnformeerd?

De leden van de VVD-fractie dat er in 2019 € 5,4 miljoen is vrijgemaakt voor extra investeren in preventieve zorg voor de aardbevingsgemeenten met het ook op de sociale en emotionele ondersteuning van inwoners. Hoeveel komt hiervan uit het Nationaal Programma Groningen (NPG)? In hoeverre is dit geld alleen bedoeld voor 2019 en hoe is het dan vanaf 2020 geregeld?

De leden van de VVD-fractie willen graag weten hoe de versterking bij de agrarische panden (buiten de gevallen die bij de Arbiter Bodembeweging liggen) verlopen. Wat zijn de problemen waar men tegen aan loopt? En hoe kan de versterking van de agrarische panden worden versneld? Welk overleg is er met LTO Noord en hoe verloopt dit?

Gaswinning Groningen 2020/2021 en verder

De leden van de VVD-fractie willen het Groningenveld zo spoedig mogelijk sluiten met behoud van leveringszekerheid. Het is goed nieuws voor de Groningers dat de winning in het gasjaar 2022/2023 daadwerkelijk naar nul kan (in een gemiddeld jaar) en dat de winning in het huidige gasjaar nog verder beperkt kan worden. De gaswinning uit het Groningenveld gaat dit gasjaar verder omlaag. De gaswinning kan verlaagd worden van 11,8 miljard kuub naar 10,7 miljard kuub in een gemiddeld jaar. Het is goed dat de minister om deze verlaging te realiseren aan de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) een tijdelijke maatregel oplegt, waarmee de winning uit het Groningenveld met de genoemde 1,1 miljard Nm3 wordt beperkt. Als gevolg van de zachte winter is de verwachting dat het uiteindelijke winningsniveau uitkomt op ongeveer 10 miljard. Waarom wordt dit niet vastgelegd in een tijdelijke maatregel?

De leden van de VVD-fractie vinden dat bij het verantwoord sluiten van clusters het cruciaal is dat allereerst gekeken wordt naar de clusters met de meeste risico’s voor seismische activiteit, zoals het cluster Bierum. Hoe gaat daaraan invulling gegeven worden?

Randvoorwaardelijk voor het tot nul terug brengen van de winning uit het Groningen veld is de realisatie van de stikstoffabriek in Zuidbroek. De bedoeling is dat deze in het voorjaar 2022 gereed is. De leden van de VVD-fractie willen weten wat qua planning voor de stikstoffabriek in Zuidbroek het worst case scenario is (als alles tegen zit) en het best case scenario (sneller dan gepland), wat daarvan de gevolgen voor de afbouw zijn en hoe het worst case scenario kan worden voorkomen.

De veiligheid van de Groningers staat voorop, de VVD hamert daarnaast ook altijd op de leveringszekerheid. De analyses laten zien dat vanaf medio 2022 op vrijwel alle momenten kan worden voldaan aan de leveringszekerheid zonder het Groningenveld. Op welke momenten niet? En de minister spreekt van “mijn inschatting” als het gaat over het feit of de backup installaties van Gasunie Transport Services (GTS) dit restant op kunnen vangen, waardoor het veld ook in een koud jaar niet meer nodig zijn. Waarom wordt er gesproken van “mijn inschatting”? Waarop is deze inschatting gebaseerd en wat is ervoor nodig is om dat ook waar te maken?

Ook de gasopslag Norg is van belang. Voor het lopende gasjaar zijn over de inzet afspraken gemaakt met de NAM, voor de jaren daarna niet. Waarom zijn er voor volgende jaren nog geen afspraken gemaakt? Waar is dit van afhankelijk? En wanneer kunnen de afspraken gemaakt worden? De leden van de VVD-fractie willen dat deze afspraken zo snel mogelijk worden gemaakt.

GTS uit in haar advies zorgen over de toenemende afhankelijkheid van de aanvoer van hoogcalorisch gas voor de stikstofconversie en de vraag of er voldoende aanvoercapaciteit is. Wat zijn hiervan de mogelijke gevolgen? Welke maatregelen kunnen er genomen worden?

Recente aardbevingen

Op 2 maart jl. is er door het KNMI een aardbeving gemeten in Wagenborgen met de kracht van 2,0 op de schaal van Richter. Op 19 maart jl. zijn er aardbevingen gemeten bij Froombosch (1,8), Garsthuizen (1,4) en Appingedam (0,8). Kan de minister aangeven hoeveel schademeldingen er naar aanleiding van deze bevingen nieuw zijn binnen gekomen dan wel meldingen waarbij de schade is verergerd?

Gas- en zoutwinning Wadden

De leden van de VVD-fractie steunen de lijn van het Kabinet dat er geen opsporingsvergunningen worden afgegeven voor nieuwe gasvelden op land en onder de Waddenzee. Hoe worden de aanbevelingen en voorgestelde optimalisaties van de auditcommissie doorgevoerd?