Solidair én verstandig zijn

Met dank overgenomen van A. (Aukje) de Vries i, gepubliceerd op donderdag 9 april 2020, column.

Het coronavirus heeft Europa zwaar geraakt, zowel qua gezondheid als economisch. Om die crisis te bestrijden moeten we samen de strijd aangaan. Duitsland helpt ons met ic-bedden, landen helpen elkaar met mondkapjes en medicijnen en wij helpen ook andere landen weer. Geen wij-zij-discussie, maar samen tegen corona. Het is dan ook goed dat Nederland zich solidair toont, ondanks dat wijzelf ook zwaar getroffen zijn door de crisis. Helpen doen wij solidair, maar zeker ook verstandig. We zijn bereid om veel te doen, maar eurobonds en de inzet van het ESM-noodfonds voor herstel zonder voorwaarden zijn niet verstandig. Daarom heeft de VVD met andere partijen een motie ingediend.

Klik hier voor de motie.

Bekijk hier het volledige debat.

Bijdrage Aukje de Vries bij Notaoverleg Eurogroep 7 april 2020:

Voorzitter. Het coronavirus heeft Europa zwaar geraakt, zowel qua gezondheid als economisch. Om die crisis te bestrijden moeten we samen de strijd aangaan. Duitsland helpt ons met ic-bedden, landen helpen elkaar met mondkapjes en medicijnen en wij helpen ook andere landen weer. Geen wij-zij-discussie, maar samen tegen corona. Het is dan ook goed dat Nederland zich solidair toont, ondanks dat wijzelf ook zwaar getroffen zijn door de crisis. Helpen doen wij solidair, maar zeker ook verstandig. We doen al een hoop.

De VVD vindt het goed dat er 37 miljard euro aan EU-geld is vrijgemaakt en herbestemd om de zwaarste noden te verlichten. De VVD plaatst wel vraagtekens bij de verdeling van dit budget, want waarom krijgen Polen en Hongarije relatief hoge bedragen en het zwaar getroffen Italië een beperkt bedrag? De VVD vindt dat niet logisch. Op basis van welke criteria is dat geld verdeeld?

Voorzitter. De VVD steunt ook het recent gepresenteerde Nederlandse voorstel voor een fonds van 10 miljard tot 20 miljard euro voor de zorg in de meest getroffen landen. Hoe is het krachtenveld met betrekking tot dat voorstel?

Voorzitter. Het is volstrekt begrijpelijk dat de Europese begrotingsregels tijdelijk worden losgelaten zodat alle landen ruimte hebben om financieel gezien alles op alles te zetten om deze crisis te voorkomen. De vraag is dan wel hoe dit is afgebakend. Dan is er ook nog een fors steunpakket van de ECB, de Europese Centrale Bank. We zien daarbij wel het risico dat er een exitstrategie ontbreekt en dat op termijn de weg naar normalisatie hier alleen maar complexer van wordt. Hoe kijkt de minister daarnaar, ook naar de discussie over de opgerekte opkooplimieten?

Voorzitter. Gelukkig kan elk land zichzelf op dit moment financieren op de kapitaalmarkt om zo te kunnen investeren in de toekomst na corona. Voor landen die dat niet lukt is natuurlijk het ESM-fonds beschikbaar, maar dat moeten we wel verstandig inzetten. Daar horen dan dus ook voorwaarden bij.

Voorzitter. Dan het voorstel SURE. De VVD heeft een groot aantal vraagtekens bij dit voorstel. Wij zijn daar niet enthousiast over. Waarom is het nodig om hier separaat wat voor te regelen? Wat is de toegevoegde waarde? Er zijn toch al andere middelen beschikbaar voor goedkope financiering? Daarnaast wordt het voorstel als tijdelijk gepresenteerd, maar er zit geen echte exitstrategie in. Hoe voorkomen we dat een eventueel programma permanent wordt? Het voorstel voorziet erin dat de Europese Commissie geld gaat lenen op de kapitaalmarkt met garanties van lidstaten. Waarom zijn die garanties nodig? Het is natuurlijk bekend dat de VVD er geen voorstander van is om een Europees socialezekerheidsstelsel op te bouwen.

Voorzitter. Inmiddels heeft ook ongeveer in elke Europese krant een pleidooi voor eurobonds of coronabonds gestaan. Eurobonds betekenen dat Nederland voor langere tijd garant staat voor de enorme overheidsschulden.

Dat is niet hoe de euro is bedoeld en niet hoe de euro zal zijn. Het zal u niet verbazen dat wij hiertegen zijn, in welke vorm dan ook. Het regeerakkoord zegt ook dat dit niet verstandig is.

Voorzitter, tot slot. Het is logisch dat Nederland zijn verantwoordelijkheid neemt. Als we dit niet doen, is de schade voor ons nog veel groter. Maar solidariteit tonen betekent niet dat we overgaan tot het aanpassen van het fundament van de euro. Geen instrumenten zoals eurobonds, die van de euro een transferunie maken. Of, zoals Arjen Lubach het zondag zei: solidariteit betekent dat ik wil helpen met het blussen van het brandende huis, maar het betekent niet dat ik de hypotheek overneem.

Dank u wel, voorzitter.

Meer over ...