Waddengebied niet op slot zetten

Met dank overgenomen van A. (Aukje) de Vries i, gepubliceerd op vrijdag 4 december 2020, column.

De VVD wil de Wadden als uniek gebied beschermen, maar wil niet dat het op slot gaat of dat er geen ontwikkeling meer mogelijk is. Want het is een gebied waar mensen genieten van de natuur, maar waar ook mensen wonen en hun boterham verdienen, bijvoorbeeld in het toerisme en de visserij. Ecologie en economie moeten in balans zijn. Bewoners en ondernemers zijn altijd onderdeel geweest van het Waddengebied, en dat moet ook zo moet blijven. De VVD heeft onder meer benadrukt dat de bereikbaarheid van de Waddeneilanden- en havens van cruciaal maatschappelijk en economisch belang is en dat de problemen rondom verschillende vaargeulen moeten worden opgelost. Verder is er gesproken over de overdracht van de concessie Waddenveren en de Waddenagenda.

Spreektekst van de VVD tijdens het wetgevingsoverleg Water en Wadden over het Waddengebied (d.d. 1 december 2020):

Voorzitter, de Waddeneilanden en de Waddenzee zijn een uniek en bijzonder natuurgebied. Daar moeten we zorgvuldig mee omgaan. De VVD wil dat unieke gebied ook beschermen, maar wil niet dat het op slot gaat of dat er geen ontwikkeling meer mogelijk is. Want het is een gebied waar mensen genieten van de natuur, maar waar ook mensen wonen en hun boterham verdienen, bijvoorbeeld in het toerisme en de visserij. Ecologie en economie moeten in balans zijn. Bewoners en ondernemers zijn altijd onderdeel geweest van het Waddengebied, en dat moet ook zo moet blijven.

Bereikbaarheid van de Waddeneilanden en Waddenhavens

De bereikbaarheid van de Waddeneilanden en Waddenhavens zijn van cruciaal maatschappelijk en economisch belang. Dat heeft de Tweede Kamer ook uitgesproken.

Toch is er continu gedonder en gedoe over de vaargeulen. Zoals de Boontjes, het Westgat en naar Ameland.

En als in de verzamelbrief Wadden dan alleen maar gesproken wordt over duurzaamheidsdoelstellingen en over duurzaam en klimaatneutraal baggeren, dan begrijpen we dat gewoon niet. Dat was niet waar onze motie over ging!

Wat gaat de minister concreet doen om die vaargeulen allemaal op orde te houden voor een goede bereikbaarheid van de Waddeneilanden en - havens simpelweg? En wat gaat de minister nu concreet doen aan de korte- en lange-termijn-oplossing voor de bereikbaarheid Ameland?

Voorzitter, je moet natuurlijk ook nog wel de boot op en af kunnen bij hoog water. Rijkswaterstaat knapt de gebieden waar de veerboten aankomen en vertrekken op, maar pakt dit probleem niet aan. De gebieden staan regelmatig onder water. Mensen en voertuigen kunnen dan niet van boord of aan boord. Waarom wordt dit niet direct goed aangepakt, dus ‘werk met werk’? Hoe wordt dit probleem sowieso opgelost?

Overdracht concessie Waddenveren naar provincie Fryslân

De VVD begrijpt dat er gewerkt wordt aan een intentieverklaring tussen het Rijk en de provincie Fryslân voor de overdracht van de concessie voor de Friese Waddenveren. Het is cruciaal dat de klant er uiteindelijk beter van wordt qua dienstverlening, kwaliteit en prijs. Kan de Minister aangeven hoe dat wordt geborgd? De VVD vindt het belangrijk dat er ook heldere afspraken komen over het baggeren van de vaargeulen. Want die zijn nauw verbonden aan de concessie. Kan de minister dat toezeggen en garanderen?

Waddenagenda

Voorzitter, de VVD hoort toch ook vrij veel negatieve geluiden over de Waddenagenda.

En dan komt daar nu opeens ook nog de discussie over een nationaal landschapspark overheen. Dat is niet zoals het zou moeten zijn. In mijn inleiding had ik het al over balans ecologie en economie, wordt dat voldoende geborgd? De Wadden zijn niet een soort reservaat.

Het lijkt erop dat er niet worden gekeken naar de gevolgen voor de keten en de regio. Dat zie je bij de akkerbouw, maar ook het Westgat. Kan de minister een impactanalyse laten maken van alle plannen voor de (sociaal-)economische aspecten in de regio? Hoe gaat het overleg straks met de uitvoeringsagenda Waddenagenda? Hoe worden gemeenten en ondernemers betrokken? De akkerbouwers hebben sowieso de noodklok geluid. De VVD vindt dat de Waddenagenda moet worden aangepast naar aanleiding van het overleg met de boeren. Is de Minister daartoe bereid?

Hoe gaat het ook met het historische, en traditionele medegebruik? Het lijkt erop dat dit in de Waddenagenda ondergeschikt is en dat kan de doodsteek zijn. Hoe is dat geborgd of hoe gaat dat geborgd worden?

Wanneer wordt de Waddenagenda officieel vastgesteld? De VVD neemt aan dat dit door de Tweede Kamer gebeurt?

Coronacrisis

In de Coronacrisis waren de gevolgen enorm op de Waddeneilanden. Er is een mono-economie die draait op toerisme. Door CDA-staatssecretaris Keijzer is eerder op verzoek van de VVD toegezegd met de Wadden in gesprek te gaan. Daar is niks uitgekomen. Ze wil constructief overleg. Maar het is overgedragen aan minister Ollongren van Binnenlandse Zaken. Haar bezoek en het overleg is niet doorgegaan. Het lijkt een beetje van het kastje naar de muur, en van uitstel afstel komt. Wanneer gaat daar nu echt iets gebeuren? En wie is nu coördinerend minister voor de Wadden? Dat was toch de minister van IenW?

Door Corona is er soms een tekort aan kapiteins op de veerboten. De rederijen zoeken oplossingen door kapiteins van riviercruiseschepen op te leiden voor “zoute veren”. Is hier nu niet een pragmatische, snelle oplossing voor?

Tot slot

Tot slot, voorzitter, vindt de VVD het spijtig dat het AO Wadden niet is doorgegaan, en het aan de orde moet komen in dit WGO. De Wadden zijn veel meer dan alleen water. De Wadden verdienen meer aandacht. De Nederlandse Antillen krijgen in de Tweede Kamer meer aandacht dan onze eigen Wadden.