Kabinet zet in op versnelde afhandeling aanvullende schade voor toeslagenouders

Met dank overgenomen van A. (Aukje) de Vries i, gepubliceerd op vrijdag 23 juni 2023, column.

Het kabinet wil dat gedupeerde ouders met aanvullende schade begin volgend jaar kunnen kiezen voor een versnelde schadeafhandeling. Bij deze alternatieve beoordeling krijgen ouders meer regie en wordt er gewerkt met een schadekader met vaste bedragen. Ook de eisen voor het aannemen van causaliteit gaan omlaag. Dat betekent dat ouders minder precies hoeven aan te tonen dat schade het gevolg is van de toeslagenaffaire. Na de zomer wil het kabinet alvast een regionale pilot met deze nieuwe vorm van schadeafhandeling starten.

Dat schrijft staatssecretaris Aukje de Vries van Toeslagen en Douane in een brief over de verdere uitwerking van het maatregelenpakket dat op 2 juni naar de Tweede Kamer is gestuurd. Met dit aanvullende pakket wil het kabinet zorgen voor een verdere versnelling en verbetering van het herstel voor ouders die zijn geraakt door de problemen met de kinderopvangtoeslag. De verwachte versnelling is wel afhankelijk van de uitvoerbaarheid van de maatregelen en beschikbare capaciteit bij uitvoerders. Naast de invoering van de alternatieve route voor ouders met aanvullende schade gaat het om een aanpassing en vereenvoudiging van het bezwaarproces en een snellere verstrekking van dossiers. Afgelopen periode zijn al maatregelen in gang gezet om met name de integrale beoordeling te verbeteren en te versnellen.

Alternatieve schaderoute

Een deel van de gedupeerde ouders heeft een hogere schade dan vergoed op basis van de 30.000 euro uit de Catshuisregeling en een eventuele aanvulling uit de integrale beoordeling. Zij kunnen daarvoor terecht bij de Commissie Werkelijke Schade (CWS). Het kabinet ziet dat er veel ouders zijn die behoefte hebben aan een andere benadering bij de behandeling van aanvullende schade. Daarom wil het kabinet nu een alternatieve schaderoute naast de CWS invoeren die sneller en grofmaziger is. Via een online keuzehulp kunnen ouders nagaan welke route het beste past bij hun situatie.

Bij de versnelde schadeafhandeling kunnen ouders zelf of met begeleiding het verhaal opschrijven over hun leven voor en na de problemen met de kinderopvangtoeslag. Op basis daarvan worden de schadeposten vastgesteld. Ouders met eenvoudige schadeposten kunnen ook kiezen voor het invullen van een online formulier. De alternatieve route wordt afgesloten met een vaststellingsovereenkomst.

Na de zomer wil het kabinet een regionale pilot starten met de versnelde afhandeling om ervaring op te doen met de nieuwe aanpak. Afhankelijk van de beschikbare capaciteit gaat de alternatieve route eind dit jaar of begin volgend jaar open voor alle ouders. De inschatting is dat in de eerste helft van 2027 de laatste verzoeken voor een aanvullende schadevergoeding via deze route afgehandeld kunnen worden. Dat is wel afhankelijk van het aantal ouders dat een beroep doet op de regeling en de uitvoerbaarheid.

Bezwaar en beschikbaarheid van dossiers

Ouders die een bezwaar hebben ingediend of om hun dossier hebben gevraagd, moeten nu nog vaak lang wachten op de afhandeling. Om dit te versnellen wil het kabinet onder andere niet meer alle (eenvoudige) bezwaren apart voorleggen aan de Bezwaarschriftenadviescommissie. Met het beter informeren van ouders tijdens de integrale beoordeling en inzetten van mediation wil het kabinet allereerst voorkomen dat een ouder de noodzaak voelt in bezwaar te gaan. Het kabinet gaat er nog steeds vanuit dat eind 2026 de bezwaren op de eerste toets en de integrale beoordeling zijn afgerond. Met de introductie van nieuwe laksoftware moeten de achterstanden bij het verstrekken van dossiers eind van dit jaar zijn weggewerkt. Daarnaast wordt zoveel mogelijk met één type dossier gewerkt zodat deze eerder en beter aangeleverd kunnen worden bij ouders en advocaten.