De week van Frans #4: Het begint bij volkshuisvesting - Hoofdinhoud

Als er iets is dat we als mensen allemaal delen, dan is het de behoefte aan een thuis: de zekerheid van een stabiele plek voor jezelf en voor je naasten. De thuisbasis is het fundament waarop we de rest van ons leven vormgeven. Maar het omgekeerde is ook waar: zonder de stevige basis van een thuis voelen we ons onrustig, stellen we grote beslissingen uit en komen we niet om de zorgen van vandaag heen. Laat staan dat we kunnen dromen over onze toekomstplannen.

Ieder mens heeft behoefte aan een thuis: de zekerheid van een stabiele plek voor jezelf en voor je naasten.

Frans Timmermans In gesprek met bewoners van de wijk Woensel-West in Eindhoven

Zo veel mensen in Nederland missen een eigen thuisbasis. Betaalbare huisvesting lijkt wel een luxegoed te zijn geworden. Veel starters en middeninkomens zitten klem tussen sociale huur en koop. Zij concurreren met expats om een toch al klein aanbod. De drempel om groter te gaan wonen is voor mensen - zeker ook alleenstaanden - zo hoog, dat ze maar blijven zitten waar ze zitten of noodgedwongen bij vrienden op de bank logeren.

Zo veel mensen in Nederland missen een eigen thuisbasis. Betaalbare huisvesting lijkt wel een luxegoed te zijn geworden.

Frans Timmermans

De wooncrisis zet zo een rem op de belofte van sociale stijging die we in ons land lang hebben gekoesterd. Afgelopen week sprak een bewoner van de Trudo Toren in de mooie wijk Strijp-S in Eindhoven van het ‘roltrapmodel’ dat voorheen gold: bij de start van je werkende leven stapte je een roltrap op en bij iedere nieuwe levensfase kreeg je zicht op een passend thuis. Precies daar wringt het nu in Nederland. Want die roltrap staat stil zonder dat je de kans hebt naar boven te lopen, want aan de top kan niemand verder.

In gesprek over het woningtekort met mensen van woongroep Imstenrade

De afgelopen dagen ben ik nog meer gesterkt in de gedachte dat veel van de onzekerheden waar mensen mee te maken hebben samenkomen in het gebrek aan betaalbare woningen. Dáár zullen we dus ook moeten beginnen als we het beroemde Nederlandse zelfvertrouwen weer nieuw leven in willen blazen. We zullen als een dolle moeten gaan bouwen. We zullen huizen moeten bouwen die betaalbaar zijn en ook duurzaam: goed geïsoleerd en via circulaire weg tot stand gebracht. En we moeten de doorstroming op gang brengen, zodat mensen die ouder worden en kleiner willen gaan wonen ook passende woonruimte kunnen vinden.

We zullen als een dolle betaalbare en duurzame huizen moeten gaan bouwen.

Frans Timmermans Op de top van de Trudo Toren in Eindhoven

Maar bovenal moeten we van wonen weer een publieke taak maken. Daar ligt de sleutel tot het wegnemen van veel onzekerheden. Het begint bij volkshuisvesting. Dat betekent dat de overheid niet moet aarzelen om de regie te nemen, vanuit het besef dat de markt het niet zal oplossen. Dat betekent minstens 40 procent sociale huurwoningen. Dat betekent durven ingrijpen in de grondpolitiek en ervoor zorgen dat speculanten niet de dienst uitmaken.

De overheid moet niet aarzelen om de regie te nemen, vanuit het besef dat de markt het niet zal oplossen.

Frans Timmermans Op de top van de Trudo Toren in Eindhoven met uitzicht op Powernest, die duurzaam stroom opwekt die voor Trudo Toren nodig is

Wonen is een basisrecht, dat is makkelijk gezegd. Maar als we die woorden ook waar willen maken, dan zullen we versneld moeten kiezen voor een koersverandering. Wat mij optimistisch stemt is dat de behoefte aan verandering breed wordt gedragen. Woningcorporaties snakken naar een overheid die het heft weer in handen durft te nemen. Gemeenten snakken naar heldere toekomstplannen. Vanuit de samenleving klinkt een krachtige roep, als het niet een noodkreet is, om hier nu echt werk van te maken. Laten we dus zo snel mogelijk beginnen.

Kennen jullie “Our House”? Ja, van Madness. En ook van Crosby, Stills, Nash & Young. Twee evergreens die precies weergeven hoe belangrijk voor iedereen ‘Our House’ is.