Het Europees Parlement als voorbeeld in Myanmar

Met dank overgenomen van J. (Judith) Sargentini i, gepubliceerd op donderdag 19 mei 2016.

Europarlementariër Judith Sargentini is hoofd van een missie namens het Europees Parlement op de opbouw van de democratie in Myanmar/Birma te ondersteunen. Op de terugweg blogt ze over de uitdagingen waar de prille democratie en in het bijzonder het nieuwe parlement voor staan. Dit is deel twee.

Het parlement van Myanmar

Oh hemels, de ventilator springt weer aan. Ik zit nog steeds op het vliegveld van Yangon.

Zomerkamp zonder einde

Het bezoek aan Naypyidaw, sinds 2005 de nieuwe - geplande - hoofdstad van Myanmar, met gouden leeuwen en lotusbloemen, was verhelderend. Parlementariërs hebben geen eigen kantoren, geen eigen staf, kunnen nergens iets tikken of printen. Alle afstanden zijn zo groot dat even naar de bibliotheek gaan om iets op te zoeken, helemaal niet kan. 's Ochtends worden ze met de bus van hun gemeenschappelijke verblijven naar het parlement gereden en 's avonds mogen ze weer terug. Iemand beschreef het voor me als een zomerkamp, maar dan eentje waar geen einde aan komt. Geld is er niet, respect voor The Lady (Aung San Suu Kyi) is gigantisch dus voorlopig schikt men zich in zijn lot.

Omdat ik er toch was voor gesprekken met de voorzitters van de twee kamers en parlementaire diensten, vroeg de directeur van het Amerikaanse National Democratic Institute of ik tijdens een etentje een groep nieuwe parlementariërs wilde vertellen over mijn ervaringen en waar ik zoal tegenaan loop. Tuurlijk. Dan kon ik meteen kennismaken met zijn opvolger, Ans Zwerver, vroeger lid van de Eerste Kamer voor GroenLinks.

Op de foto met enkele Myanmarese parlementariërs

Geschiedenis van het Europees Parlement

Er bleken vijfig parlementariërs uitgenodigd. Tafels moesten worden bijgezet. De keuken raakte een beetje gestrest. De parlementariërs kwamen niet per se allemaal voor mij, maar zeker ook voor de airconditioning. In de gemeenschappelijke verblijven van de parlementariërs onder een zinken dak is geen airco. Maar het was leuk. Het Europees Parlement heeft een geschiedenis die aantrekkelijk is voor Myanmar.

We bestaan pas sinds de jaren vijftig. Eerst niet direct verkozen, later wel. Begonnen als een parlement dat vooral mocht meepraten en begrip kweken tussen de volkeren, hebben we nu besluitvormende bevoegdheden. En daarbij voor een multi-etnisch land als Myanmar is het een openbaring dat wij achtentwintig landen met vierentwintig talen verenigen en Noord- en Zuid-Europese politieke cultuur kunnen laten samenkomen.

Hoe kun je het geluid van de minderheid in een parlement laten horen, wilde een Karen-vrouw weten? Haar parlement kent geen regels over spreektijden en wat er op de agenda staat, besluit de voorzitter van de plenaire vergadering of van een commissie in zijn (ja zijn) eentje. Zij komt er dus niet tussen.

High trust society

Parlementariërs durven nog niet zo goed in Myanmar. Er is geen democratische debatcultuur en door decennia lange gewapende strijd, die nog steeds niet ten einde is, wantrouwen mensen elkaar. Ik kom uit een high trust society, zij zeker niet. Elkaar iets gunnen terwijl je nog heel erg kwaad bent over de onderdrukking, of persoonlijk getraumatiseerd ben door lange gevangenisstraf, is moeilijk. Als er dan geen regels zijn en niemand weet waar hij zich aan moet houden, behalve de dwingende opdrachten van The Lady, groeit wantrouwen alleen maar.

Ik heb gepassioneerd over huishoudelijke reglementen gesproken. Politiek is onvoorspelbaar, maar een parlement moet juist heel voorspelbaar opereren. Dat geeft richting voor de parlementariër en inzicht voor de burger. Ik hoop dat ik een paar collega's hebben weten te inspireren. Het Europees Parlement komt terug om Myanmarese parlementariërs te helpen hun nieuwe rol te vinden.

Lees ook