Breek de macht van Big Farma

Met dank overgenomen van E.M.J. (Lilianne) Ploumen i, gepubliceerd op vrijdag 1 februari 2019.

De voorbeelden van de krankzinnige trucs die de farmaceutische industrie uithaalt om de eigen winst te maximaliseren zijn genoegzaam bekend. Patenten voor geneesmiddelen worden overgeheveld naar een Indianenstam om er nog langer een beroep op te kunnen doen. Prijzen van medicijnen worden van de ene op de andere dag tientallen procenten verhoogd, zoals we onlangs nog zagen bij fabrikant Novartis. En elke vorm van transparantie over onderzoeks- en ontwikkelkosten wordt tegengehouden.

Dat levert de industrie geen windeieren op. Al jarenlang behoren de farmaceuten tot verreweg de meest winstgevende industrie ter wereld. In geen enkele andere sector zijn de winstmarges zo hoog. En als premie- en belastingbetaler zijn we natuurlijk bereid te betalen voor nieuwe geneesmiddelen, maar we willen niet betalen om de winsten van deze multinationals verder omhoog te stuwen.

Dat levert de industrie geen windeieren op.

Minister Bruins ziet zich intussen als een dwerg. Hij is bang voor de reus die Big Farma heet want hij zegt dingen als: “Nederland kan niet alleen de strijd aan. We kunnen niet ‘overnight’ resultaat verwachten. Het gaat in kleine stapjes.” Maar het is nog niet te laat. Uiteindelijk is de dwerg Klein Duimpje sneller en sterker dan de reus. Daarom wil ik de minister graag de volgende zevenmijlslaarzen aanreiken, waarmee hij snel resultaat kan bereiken:

Allereerst de magistrale bereiding. De Haagse apotheker Paul Lebbink en de ziekenhuisapothekers van het AMC steken hun nek uit met het zelf goedkoper maken van veel te dure geneesmiddelen. Dat de minister dat steunt is goed. Maar deze apothekers kunnen niets als farmaceuten volledige productieketens opkopen zoals nu nog gebeurt. De apothekers kunnen dan niet meer de benodigde grondstoffen inkopen, om zelf de geneesmiddelen na te maken. Als een fabrikant op die manier een monopoliepositie voor zichzelf creëert heeft de ACM toch alle reden om in te grijpen zou je verwachten. De minister kan daar actief naar vragen.

Daarom wil ik de minister graag de volgende zevenmijlslaarzen aanreiken, waarmee hij snel resultaat kan bereiken

Dan de prijzen van geneesmiddelen. In Nederland worden deze bepaald door een vergelijking te maken met vier andere landen en daar de gemiddelde prijs van te nemen. In bijvoorbeeld Noorwegen wordt een vergelijking gemaakt met tien landen, waarbij het gemiddelde van de drie laagste prijzen als uitgangspunt wordt genomen. Niet voor niets liggen in Noorwegen de geneesmiddelenprijzen lager. Voor innovatieve geneesmiddelen geldt dat de prijzen in Nederland zes tot zeventien procentpunt hoger liggen dan in landen met een vergelijkbaar welvaartsniveau, zoals Zweden, Noorwegen en België. Dit Noorse model kan met een eenvoudige wetswijziging snel in ons land worden ingevoerd. En het scheelt ons veel geld. Met deze kleine aanpassing van de wet kan 200 tot 300 miljoen euro per jaar bespaard worden.

Laten we vandaag nog aan de fabrikanten te kennen geven dat zij gedwongen open moeten zijn waar de vraagprijs voor hun medicijnen vandaan komen.

Tot slot, de transparantie over geneesmiddelenprijzen. Waarom accepteren we het nog langer dat farmaceuten zonder enige uitleg over onderzoek en ontwikkelkosten hun prijs vaststellen? Laten we vandaag nog aan de fabrikanten te kennen geven dat zij gedwongen open moeten zijn waar de vraagprijs voor hun medicijnen vandaan komen. Zodat een eerlijke vergelijking gemaakt kan worden en een eerlijke prijs betaald wordt. Zeker als we dit samen doen met gelijkgestemde landen als België, Oostenrijk en Ierland, maken we hiermee echt een vuist.

Minister Bruins, Klein Duimpje zwichtte niet voor de macht van de reus. Trek deze zevenmijlslaarzen aan en breek de macht van Big Farma.