Met plezier naar je werk?

Met dank overgenomen van L.F. (Lodewijk) Asscher i, gepubliceerd op woensdag 15 januari 2020.

Waarom werk je? Natuurlijk om aan het einde van de maand het salaris op je rekening te zien. Maar ook omdat je met je werk iets bijdraagt, waardering krijgt van collega’s en trots kan zijn op wat je doet.

Maar dat staat onder druk. Ons werk is veel complexer en veeleisender geworden. We ervaren minder vrijheid om zelf te bepalen hoe we ons werk doen. En alle verschillende soorten flexcontracten zorgen voor onzekerheid.

Dat schrijft de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in hun rapport over de toekomst van werk ‘het betere werk’. Daar staat ook dat de kwaliteit van ons werk anders kan en beter moet.

Een rapport dat mij uit het hart gegrepen is. De conclusie: “de economie moet mensvriendelijker worden. Ons doel moet niet zijn de meest concurrerende economie te hebben, maar de beste plek te zijn om te werken.”

Een fundamentele andere manier van kijken. Niet de belangen van de markt en de grote aandeelhouders, maar de belangen van de mensen voorop.

Wat is daarvoor nodig? De WRR doet een aantal voorstellen waar we wat mij betreft morgen mee aan de slag kunnen.

Meer werkzekerheid. Werknemers zijn geen wegwerpartikelen. Volgens de WRR heeft 80% van de mensen met een flexcontract liever een vaste baan. En landen die inzetten op fatsoenlijk werk doen het beter dan landen die inzetten op flexwerk. Alle reden om flexcontracten terug te dringen en meer werkzekerheid te bieden. We hebben allemaal behoefte aan vaste grond onder de voeten.

Basisbanen. Een basisbaan is waardevol werk dat niemand anders oppakt. Volwaardig werk, voor een volwaardig salaris. Werk op de tram, in de sportkantine, in de ouderenflats. Werk dat heel goed gedaan kan worden door mensen die nu thuis zitten, maar waar de markt niet voor betaalt. In Groningen worden nu op initiatief van de PvdA aldaar 500 van dit soort banen gecreëerd, in Den Haag noemen ze het STIP banen. Dat kan in heel Nederland.

Basisverzekering voor iedereen. Er kan ons allemaal iets overkomen. En dan wil je dat er een vangnet is. Ook als je werkt als zelfstandige. De markt gaat dit niet oplossen: de verzekeringen van de grote verzekeraars zijn vaak onbetaalbaar. Als je al in aanmerking komt. Er moet een basisverzekering komen voor iedereen.

Meer zeggenschap en meer vrijheid. Bij de overheid - politieagenten, leraren en verpleegkundigen - is veel werkdruk en weinig autonomie. Maar ook bij andere banen zien we deze tendens. Het leidt tot stress en burn-out. Geef mensen vertrouwen en laat hen met trots hun vak doen. En zorg voor een betere balans tussen werk en privé.

Allemaal voorstellen waar wij positief over zijn. Die ook in ons verkiezingsprogramma stonden. Waar wij al eerder concrete voorstellen voor hebben gedaan in de Kamer. Ik ben daarom ontzettend benieuwd naar de reactie van het kabinet.

Laat dit rapport het begin zijn van een omslag in het denken over werk. Waarbij we de mensen centraal zetten. Waarbij we werk waarderen om wat het bijdraagt aan de samenleving, ook als de markt er niet voor wil betalen. Waarbij mensen trots kunnen zijn op hun werk en wat ze bijdragen.