Sta loten voor opleidingen weer toe

Met dank overgenomen van Democraten 66 (D66) i, gepubliceerd op maandag 10 februari 2020.

D66 wil dat het weer mogelijk wordt om tot een studie toegelaten te worden door middel van loten. Dat is voor veel studenten eerlijker en werkt vaak beter dan allerlei selectiecriteria te hanteren. Sinds 2013 is loten echter verboden.

Het idee daarachter was dat door selectiecriteria toe te passen, de juiste student op de juiste opleiding terecht zou komen. Uit onderzoeken blijkt nu duidelijk dat door allerlei drempels op te werpen de kansenongelijkheid toeneemt, en aankomend studenten steeds meer stress ervaren door de prestatiedruk. Zo moeten aankomende studenten bijvoorbeeld motivatiebrieven schrijven en extra toelatingstesten doen. 15-jarigen worden al aangemeld voor onbetaalde stages. Daarmee hopen ze de kans groter te maken om toegelaten te worden tot de studie die ze willen volgen wanneer ze 18 zijn.

Tweede Kamerlid Jan Paternotte: “Iedereen moet de kans hebben om de studie van zijn of haar dromen te volgen. Doordat het nu verboden is om te loten, werpen veel instellingen hoge drempels op om studenten te kunnen selecteren. Ook al hebben de opleidingen soms niet eens de tijd om alle motivatiebrieven te lezen. Onderzoek na onderzoek laat zien dat we hierdoor helemaal niet betere studenten krijgen, maar wel ongelijke kansen op een mooie toekomst creëren. Daarom willen wij het verbod op loten opheffen. Het is vervolgens aan de universiteiten en hogescholen of ze willen loten of op een andere manier selecteren.”

Ook studenten met migratieachtergrond

Wanneer opleidingen selectiecriteria hebben, dan neemt het aantal studenten met een migratieachtergrond af. Ook worden er dan minder studenten toegelaten met ouders die minder geld hebben. Mogelijk redenen hiervoor zijn dat aankomende studenten zich laten afschrikken door de selectieprocedure, de mate waarin ouders hun kinderen kunnen ondersteunen tijdens de voorbereiding op de selectie en de mogelijkheid om wel of niet deel te nemen aan (betaalde) selectietrainingen. Jan Paternotte: “Welgestelde ouders sturen hun kinderen naar dure bureaus om te trainen voor de toelatingstest. Kinderen met ouders die dat niet kunnen of willen betalen, vallen daardoor buiten de boot. Dat is oneerlijk. Uit onderzoek blijkt dat je met loting even goede studenten binnenhaalt. Het is maar zeer de vraag of je bij een 16- of 17-jarige op een betrouwbare manier de motivatie en geschiktheid voor een vak kan meten.”

Hef verbod op loten op

Selectie lijkt eerlijk maar is het in de praktijk vaak niet. Loting is een effectieve manier om de opleidingsplekken eerlijk te verdelen. Ook zorgt het voor minder prestatiedruk bij jongeren. D66 wil dat als het niet nodig is, er helemaal niet wordt geselecteerd. Voor de opleidingen waar simpelweg te weinig plek is, wil D66 dat het verbod op loting als selectiemiddel wordt opgeheven. Zo krijgen opleidingen de mogelijkheid om loting als selectiemethode te gebruiken.

Lees hier het tienpuntenplan.